گاهی اوقات اختلالات تیروئید، ناشی از یک بیماری خودایمنی است. اگر تیروئید شما به درستی کار نکند، می‌تواند خستگی، افزایش یا کاهش وزن و مشکلات خلقی را برایتان به دنبال داشته باشد. آزمایش خون می‌تواند اختلال تیروئید و بیماری خودایمنی تیروئید را بررسی کند. در این مقاله آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر مصدق قصد داریم نکاتی را که قبل از آزمایش تیروئید باید رعایت کنید، برای افراد با شرایط مختلف بررسی کنیم.
کم کاری و پرکاری تیروئید چیست؟
TSH توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود و ترشح هورمون های تیروکسین (T4) و تری‌یدوتیرونین (T3) را تنظیم می‌کند. تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل کوچک است که در قسمت جلویی پایین گردن قرار دارد.
این یک غده درون‌ریز است که هورمون‌ها را سنتز می‌کند. غده تیروئید، هورمون‌هایی تولید می‌کند که به کنترل متابولیسم بدن کمک می‌کند.
اگر بدنتان به اندازه کافی از این هورمون‌ها تولید نکنید، به کم‌کاری تیروئید دچار شده‌اید. اگر هم بدنتان بیش از حد از این هورمون‌ها تولید کنید، دارای تیروئید پرکار هستید.
نکات لازم برای آزمایش تیروئید در زمان بارداری
زمانی که یک خانم باردارمی‌شود، هورمون‌های تیروئیدش دچار تغییرات می‌شود و مقدار این هورمون‌ها در یک خانم باردار با یک خانم در وضع عادی متفاوت است، بنابراین اطلاع دادن از وضع بارداری و مدت زمان بارداری، به پزشک یا مسئول آزمایشگاه بسیار مهم است.
ناشتا بودن یک خانم باردار برای انجام آزمایش تیروئید نیاز نیست، اما اگر همراه با آزمایش تیروئید، پزشک برای خانم باردار آزمایشات دیگری نوشت، در مورد ناشتا بودن باید حتماً به پزشک اطلاع داده شود.
نکات قبل از آزمایش تیروئید برای کودکان
اگر کودک شما بیماری دارد و داروی خاصی مصرف می‌کند، قبل از انجام آزمایش، حتماً با پزشک یا مسئول آزمایشگاه مشورت کنید. انجام آزمایش تیروئید برای کودکان هم مانند بزرگسالان انجام می‌شود.
اگر کودک شما ترس از آمپول دارد، لازم است او را آرام نگه دارید تا دچار استرس نشود.
اسهال و استفراغ روی مقدار واقعی هورمون تیروئید اثرگذار است. در صورتی که کودک شما شب قبل از انجام آزمایش، دچار اسهال و استفراغ شد، تا زمانی که بهبودی کامل را پیدا نکرده، از انجام آزمایش خودداری کنید.
نکات لازم آزمایش تیروئید در زمان قاعدگی
یکی از مهم‌ترین هورمون‌ها در تنظیم چرخه عادت ماهیانه خانم‌ها، هورمون‌های تیروئیدی هستند. زمانی که نسبت هورمون‌های تیروئیدی دچار تغییرات می‌شوند، چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد و متفاوت بودن میزان این هورمون در روزهای قاعدگی به همین دلیل است.
اگر خانمی بخواهد در دوران قاعدگی یا بعد از قاعدگی آزمایش تیروئید بدهد، حتماً باید به پزشک یا مسئول آزمایشگاه اطلاع بدهد.
نکات لازم آزمایش تیروئید برای افرادی که گواتر دارند
زمانی که غلظت یون ید در خون پایین می‌آید، غده تیروئید برای جذب بیشتر فعالیت خود را افزایش می‌دهد و بزرگ می‌شود، این غده تبدیل به بیماری گواتر می‌شود؛ به طوری که گلو ورم می‌کند و قابل تشخیص است. اما آیا افراد مبتلا به گواتر باید نکات خاصی را پیش از انجام آزمایش تیروئید رعایت کنند؟
خیر. برای انجام این آزمایش شرایط خاصی برای افراد مبتلا به گواتر وجود ندارد؛ مگر این‌که شرایط خاصی داشته باشید و پزشک دستور خاصی برای انجام این آزمایش به شما گفته باشد.
نکات لازم برای انجام آزمایش تیروئید و پرولاکتین
یکی از مهم‌ترین عناصری که در بدن ما نقش بسیار مهمی دارد، هورمون‌ها هستند. برای بررسی وضعیت هورمون‌های بدن، پزشکان دو تست بسیار مهم، پرولاکتین و تیروئید را با هم تجویز می‌کنند.
پرولاکتین یک هورمون بسیار مهم در بدن زنان و مردان با دو عملکرد متفاوت دارد. این هورمون در بدن زنان باعث شیردهی و در مردان موجب انجام عملکرد باروری است. و اگر در تولید هورمون پرولاکتین اختلالی به‌وجود بیاید، موجب ناباروری در مردان و زنان می‌شود.
در صورتی که پزشک این دو آزمایش را با هم برای شما تجویز کند، باید به این نکات توجه کنید.
- شب قبل از آزمایش، رابطه جنسی نداشته باشید.
- حداقل ۱۲ ساعت قبل از آزمایش از مصرف قرص بیوتین و مکمل‌های حاوی ویتامین B7 خودداری کنید.
- در زمان نمونه‌گیری باید حداقل ۳ ساعت از خواب شبانه شما گذشته باشد.
- ۳۰ دقیقه قبل از انجام تست در آزمایشگاه حضور داشته باشید.
- سعی کنید در هنگام نمونه‌گیری استرس نداشته باشید.
- قبل از نمونه‌گیری از مصرف داروهای کلرپرومازین، متیل دوپا، استروژن، مورفین و داروهایی که بر تست تیروئید تاثیر دارد، پرهیز کنید.
- قبل از انجام نمونه‌گیری ورزش و فعالیت شدید بدنی نداشته باشید.
- از تحریک و یا تست سینه حداقل ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش پرهیز کنید. (خانم‌ها)
نکته تکمیلی
برای انجام آزمایش تیروئید شرایط خاصی وجود ندارد، اما اگر بیماری دارید، داروی خاصی را مصرف می‌کنید یا شرایط خاصی دارید، لازم است حتماً قبل از انجام آزمایش به پزشک یا مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید؛ زیرا بسیاری از داروها بر روی هورمون تیروئید اثرگذار هستند.
داروهایی که بر روی هورمون تیروئید تأثیرگذار هستند، کدام هستند؟
بسیاری از داروها هستند که موجب تغییر در هورمون‌های بدن می‌شوند و اگر این داروها را مصرف می‌کنید، موجب می شود نتوانید نتیجه دقیقی از آزمایش بگیرید؛ بنابراین قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک معالج خود مشورت کنید.
مهم‌ترین داروهایی که بر روی نتایج آزمایش تیروئید اثرگذار هستند و موجب بالا یا پایین رفتن هورمون‌ها می‌شوند شامل موارد زیر می شوند:
- لیتیوم
- آمیودارون
- مکمل‌های حاوی ید و جلبک دریایی
- اینترفرون آلفا و اینترلوکین
- داروهای شیمی‌درمانی
- سورافنیب (Nexavar)
- سانیتینیب
- کربنات کلسیم
- مکمل‌های حاوی سولفات آهن
- امپرازول
- لانسوپرازول
- ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی مثل ناپروکسن و ایبوپروفن
- هپارین
- گلوکوکورتیکوئیدها
- فوروزماید
- ایزوترتینوئین
- مکمل بیوتین
سخن پایانی
در این مقاله از آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر مصدق، «نکات قبل از آزمایش تیروئید» را برایتان شرح دادیم. همان‌طور که اشاره شد، آزمایش تیروئید شرایط خاصی ندارد اما برای این‌که نتایج واقعی و درستی را بگیرید، سعی کنید شرایط آرام و یکسانی را فراهم کنید، استرسی نداشته باشید، خواب آرام و راحتی داشته باشید و مطابق با نکاتی که گفته شد، عمل کنید تا نتیجه مطلوب را دریافت کنید.